W dniach 13 i 14 czerwca  2008 w Gorzowie Wielkopolskim odbyło się kolejne seminarium w ramach współpracy związków zawodowych NSZZ "Solidarność" i Ver.di. Tematem seminarium były "Podstawy prawne działania  przedstawicielstw pracowników w Polsce i Niemczech". Program seminarium zawiera załącznik nr 1.

W seminarium uczestniczyli :

a/ ze strony związku zawodowego Ver.di:

- Holger Roessler

- Jens Groeger

- Wolfart Ulbrich

- Axel Glischinski

- Rudolf Gensch

- Andreas Lorenz

b/ ze strony NSZZ "Solidarność"

- Grzegorz Musiałowicz

- Grzegorz Miśków

- Andrzej Grontkowski

- Zenon Szewczyk

c/ ze strony KOWA

- Ewa Trutkowski

d/ ze strony DGB Berlin-Brandenburgia

- Volker Kulle

Seminarium rozpoczęło się powitaniem wszystkich uczestników przez Przewodniczącego ZR Gorzowskiego NSZZ "Solidarność" Jarosława Porwicha. Następnie w imieniu poszczególnych stron uczestniczących w seminarium wszystkich uczestników powitali:  Ewa Trutkowski , Holger Roessler oraz  Andrzej Grontkowski. Kolejnym etapem była krótka autoprezentacja wszystkich uczestników seminarium.

Pierwszym merytorycznym zagadnieniem seminarium były podstawy prawne działalności związkowej w Polsce, ze szczególnym naciskiem na Ustawę o związkach zawodowych z 23 maja 1991 r. Punkt ten przedstawiła p. Anna Forstner-Kluj -prawnik ZR Gorzowskiego NSZZ "Solidarność". Podkreśliła ona następujące zapisy z w/w Ustawy:

a/ związek zawodowy reprezentuje interesy zbiorowe wszystkich pracowników, ale jeżeli chodzi o interesy indywidualne to reprezentuje tylko swoich członków oraz pracowników, którzy się do związku zawodowego zwrócą z prośbą reprezentowanie ich przed pracodawcą w sprawach indywidualnych; związek zawodowy może taką prośbę pracownika nie będącego członkiem związku rozpatrzyć pozytywnie lub negatywnie,

b/ główne uprawnienia związków zawodowych :

-  oddelegowania do pracy związkowej i do czynności doraźnych,

- ochrona stosunku pracy działaczy związkowych objętych ochroną,

- prawo do informacji o warunkach pracy i wynagrodzenia,

- prawo do udostępnienia przez pracodawcę pomieszczenia i urządzeń technicznych niezbędnych do prowadzenia działalności związkowej,

Poza tym p.Anna Forstner-Kluj podkreślała, że funkcjonowanie związków zawodowych regulują inne przepisy takie jak np. Kodeks Pracy, Ustawa o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych, Ustawa o rozwiązywaniu sporów zbiorowych itd.  Z Kodeksu Pracy wynikają m.in. takie kwestie jak:

-  obowiązek informowania związków zawodowych o zamiarze rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem,

- konieczność zasięgnięcia opinii związku zawodowego w przypadku zamiaru ukarania pracownika.

Niestety w obu przypadkach opinia związku zawodowego w w/w kwestiach nie jest dla pracodawcy wiążąca.

Po krótkim zaprezentowaniu jak wygląda teoria funkcjonowania związków zawodowych w Polsce, uczestnicy seminarium ze strony polskiej w kilku przykładach przedstawili jak odbywa się to w praktyce.

Po przerwie obiadowej głos zabrał Volker Kulle z DGB Berlin-Brandenburgia, który omówił krótko podstawy prawne funkcjonowania związków zawodowych w Niemczech. Oto najważniejsze kwestie poruszane w jego wystąpieniu:

a/ w Niemczech nie ma Ustawy o związkach zawodowych

b/ związki zawodowe funkcjonują w oparciu o Art.9 Konstytucji Niemiec , mówiący o prawie obywateli do zrzeszania się oraz inne zapisy w Konstytucji  dotyczące m.in. wolności do wyrażania opinii i zgromadzeń,

c/ najważniejsza dla funkcjonowania związków zawodowych w Niemczech jest ustawa o układach zbiorowych; jest to najważniejsza zdobycz związków zawodowych i jest ona bardzo krótka, bo zawiera tylko 13 paragrafów; są tam zawarte tylko ogólne ramy zawierania układów zbiorowych,

d/ dla działalności związków zawodowych ważna jest też ustawa o radach zakładowych,

e/ pojęcie związku zawodowego nigdzie nie jest zdefiniowane i nie ma też żadnych kryteriów jego reprezentatywności,

f/ związki zawodowe nie są  rejestrowane np. przez sąd,

g/ jednym z kryteriów uznania danej organizacji za związek zawodowy jest niezależność ( w tym finansowa) od wpływów zewnętrznych. Volker Kulle omówił też w skrócie kwestię protestów i strajków organizowanych przez niemieckie związki zawodowe. Najważniejsze stwierdzenia dotyczące tej kwestii to:

- prawo do akcji protestacyjnych  i strajków wynika również z Art.9 Konstytucji Niemiec,

- strajk jest środkiem do przeforsowania wprowadzenia np. układu zbiorowego; dotyczy to zarówno strajku ostrzegawczego jak i powszechnego,

-  w Niemczech zabroniony jest strajk z przyczyn politycznych.

Następnie głos zabrał kol. Andrzej Grontkowski, który na podstawie "Ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych" w skrócie przedstawił przebieg kolejnych etapów od wejścia związku zawodowego w spór zbiorowy z pracodawcą, aż do przeprowadzenia akcji strajkowej. Po tym krótkim wystąpieniu w toku ożywionej dyskusji uczestnicy seminarium wymieniali się doświadczeniami w prowadzeniu akcji protestacyjnych w obu krajach. Koledzy z Niemiec poinformowali nas też o zakończeniu w maju akcji strajkowej w Zakładach Komunikacji Miejskiej w Berlinie. Zakończyła się ona podpisaniem porozumienia z pracodawcą, w którym uzyskano m.in. 4,8 % podwyżkę wynagrodzeń, jednorazową wypłatę 500 EUR na pracownika oraz dodatkowy 1 tydzień urlopu do wykorzystania w okresie 2 lat.

Następnym punktem seminarium wg programu miało być  uzgodnienie planów dotyczących Akcji ITF. Na poprzednim seminarium Axel Glischinski ze związku zawodowego Ver.di przedstawił propozycję, która była omawiana już na seminarium sieci bałtyckiej w Pradze. Zaproponował wstępnie, żeby zorganizować kilkudniową wspólną Akcję związkowców z Niemiec, Polski, Litwy, Łotwy i Estonii w formie przejazdu np. dwoma busami z Niemiec przez Polskę do krajów nadbałtyckich. Na spotkaniu grupy roboczej w kwietniu we Frankfurcie omówione były wstępnie kwestie finansowe i szczegóły organizacyjne. Niestety Holger Rossler poinformował po zakończeniu pierwszego dnia seminarium, że związkowcy z Litwy i Łotwy podczas seminarium w ramach sieci bałtyckiej w Tallinie nie wykazali zainteresowania wspólną akcją ze związkami zawodowymi z Niemiec i Polski. W związku z tym będziemy musieli ograniczyć naszą Akcję ITF do terenu Niemiec i Polski. Szczegóły będą jeszcze ustalane z Tadeuszem Kucharskim z Sekretariatu Transportowców NSZZ "Solidarność".

W drugim dniu nasze  seminarium, zgodnie z programem odbywało się na terenie MZK Gorzów. Na początku rzecznik prasowy MZK przedstawił krótko strukturę, zatrudnienie oraz kilka danych statystycznych dotyczących Miejskiego Zakładu Komunikacji w Gorzowie Wielkopolskim. Pracownicy MZK zaprezentowali też stronę internetową dotyczącą komunikacji w Gorzowie, którą utworzyli i obecnie aktualizują. Jej adres to: www.komunikacja.org.  Następnie po krótkiej wspólnej dyskusji zwiedziliśmy teren MZK oraz odbyliśmy krótką przejażdżkę autobusem po Gorzowie Wielkopolskim.

Na zakończenie seminarium Grzegorz Musiałowicz z NSZZ "Solidarność" w MZK Gorzów Wlkp. oraz Holger Roessler z Ver.di podziękowali wszystkim uczestnikom za przybycie i aktywny udział w seminarium.

Sporządził